کنیزک به امانت سپردن

از کتاب : قلندریه در تاریخ – نویسنده: محمدرضا شفیعی کدکنی – انتشارات سخن – چاپ اول 1381 –– تیراژ 5500 نسخه

نقل است در نیشابور، بازرگانی کنیزکی ترک داشت به هزار دینار خریده و غریمی داشت در شهری دیگر. خواست که به تعجیل برود و مال خود از وی بستاند و در نیشابور بر کس اعتماد نداشت که کنیزک را به وی بسپارد. پیش بوعثمان حیری آمد و حال بازنمود. بوعثمان قبول نمی‎کرد.. شفاعت بسیار کرد و گفت: در حرم خود او را راه ده که هرچه زودتر بازآیم. القصه، قبول کرد. آن بازرگان برفت. بوعثمان را نظر بر آن کنیزک افتاد و عاشق او شد. چنانک بی‎طاقت گشت. ندانست که چه کند، برخاست و پیش شیخ خود ابوحفص‌ِ حداد رفت. ابو حفص او را گفت: «ترا به ری می‌باید رفت پیش یوسف بن‎الحسین.» بوعثمان در حال عزم عراق کرد. چون به ری رسید، مقام یوسف‎ِ ِحسین پرسید. گفتند: «آن زندیق مباحی را چه کنی؟ تو اهل صلاح می‎نمایی. ترا صحبت او زیان دارد.» از این نوع چندی بگفتند. بوعثمان از آمدن پشیمان شد. بازگشت. چون به نیشابور آمد، بوحفص گفت :« یوسف حسین را دیدی؟» گفت : «نه.» گفت:«چرا؟» حال بازگفت که شنیدم که او مردی چنین و چنین است، نرفتم و باز آمدم. بوحفص گفت: «بازگرد و او را ببین.» بو عثمان بازگشت و به ری آمد. و خانة او پرسید. صد چندان دیگر بگفتند. او گفت: «مرا مهمی است پیش او» تا نشان دادند. چون به در خانه او رسید پیری دید نشسته پسری اَمرَد در پیش او، صاحب جمال و صراحی و پیاله‎ای پیش او نهاده و نور از روی او می‎ریخت. درآمد و سلام کرد و بنشست. شیخ یوسف در سخن آمد و چندان کلمات عالی بگفت که بوعثمان متحیر شد. پس گفت:«ای خواجه! از برای خدا با چنین کلماتی و چنین مشاهده‎ای، این چه حال است که تو داری ؟ خَمر و اَمرَد! » یوسف گفت:«این امرد پسر من است و قرآنش می‌آموزم و درین گلخن صراحیی افتاده بود، برداشتم و پاک بشستم و پرآب کردم که هرکه آب خواهد بازخورد که کوزه نداشتیم.» بوعثمان گفت:«از برای خدای چرا چنین می‌کنی تا مردمان می‌گویند آنچه می‌گویند؟» یوسف گفت: «از برای آن می‌کنم تا هیچ کس کنیزکِ ترک به معتمدی به خانة من نفرستد.» بوعثمان، چون این شنید، در پای شیخ افتاد و دانست که این مرد درجه‌ای بلند دارد.
درباره کتاب اینجا و اینجا مطالبی برای خواندن هست

به وبلاگ زندیق سر بزنید و عکس از اینجا